انواع کشتی فله بر و کاربرد آن در حمل و نقل دریایی
کشتی فله‌بر چیست؟
کشتی فله‌بر با سایر کشتی‌های باربری تفاوت مشخصی دارد. معمولا برای استفاده از کشتی‌های باربری باید کالای مورد‌نظر را بسته‌بندی کرده یا از کانتینر‌های مشخص استفاده کرد. با‌این‌وجود، کشتی‌های فله‌بر برای محموله‌هایی مناسب است که نیازی به بسته‌بندی ندارد. برای مثال، غلاتی مانند گندم را می‌توان به‌صورت فله‌ای و بدون نیاز به بسته‌بندی به‌کمک کشتی فله‌بر جابه‌جای کرد. کشتی‌های فله‌بر امکان جابه‌جایی هزاران تن محموله را بین چندین قاره دنیا دارند؛ به‌همین دلیل در صنعت حمل کانتینری نقش مهمی ایفا می‌کنند.
کاربرد کشتی های فله‌بر در صنعت حمل‌و‌نقل
کشتی‌های فله‌بر همان‌طور‌که گفته شد، برای جابه‌جایی کلاها به‌صورت فله‌ای کاربرد دارد. کشتی‌های فله‌بر بسیار متنوع و با ابعاد مختلف هستند تا تردد در مسیر‌های آبی در سراسر دنیا امکان‌پذیر باشد.
انواع کشتی فله‌بر براساس نوع آن‌ها
روش‌های حمل دریایی و حمل و نقل بین المللی زمینی با گذشت زمان تنوع بسیاری پیدا کرده‌اند. این تنوع شامل کشتی‌های فله‌بر نیز بوده است. کشتی‌های فله‌بر براساس نوع بارگیری و تخلیه بار به چند نوع تقسیم می‌شوند. اگرچه تقسیم بندی‌های دیگری از جمله ابعاد و میزان بارگیری کشتی نیز وجود دارد. این تقسیمات در مدت زمان تخلیه بار و تعداد خدمه کشتی تاثیر‌گذار است. تقسیم‌بندی این کشتی‌ها را در ادامه بررسی کرده‌ایم.
کشتی فله‌بر چرخ دنده‌ای و بدون چرخ دنده‌ای
کشتی‌های فله‌بر دنده‌ای و بدون دنده از انواع متداول کشتی فله‌بر هستند. کشتی‌های فله‌بر چرخ دنده‌ای (Gear Vessel)، جرثقیلی برای تخلیه و بارگیری کالا دارند. در مقابل کشتی‌های بدون چرخ‌دنده (None Gear (Vessel))، برای تخلیه بار در بندر نیاز به جرثقیلی هستند که در مقصد یا مبدأ قرار دارد. کشتی‌های دنده‌ای معمولا ابعاد کوچکتری داشته و بسیار پرکاربرد هستند. از این کشتی‌ها می‌توان برای حمل و نقل ترکیبی استفاده کرد. با‌این‌حال، کشتی‌های بدون دنده برای بارگیری یا تخلیه بار نیازمند تجهیزاتی هستند که هر بندری آن را ندارد.
کشتی فله بر ترکیبی؛ جابه‌جایی محموله‌هایی با چند ماهیت
از کشتی فله بر برای جابه‌جایی یک نوع بار استفاده می‌شود. در‌واقع هنگام بارگیری در این کشتی‌ها کلیه محموله‌ها خشک، مایع یا نیمه فله هستند. با‌این‌وجود برخی از کشتی‌های فله‌بر، یعنی کشتی‌های فله‌بر ترکیبی هستند که امکان جابه‌جایی دو نوع بار را نیز به‌طور همزمان دارند. البته تعداد این کشتی‌ها از سال 1990 بسیار کمتر شده است.
کشتی فله‌بر لیکرز؛ مخصوص تردد روی آب‌های شیرین
کشتی‌های فله‌بر Lakers امکان تردد در رودخانه‌ها و دریاچه‌های عمدتاً شمال آمریکا را دارند. به‌دلیل تردد این کشتی‌ها روی آب‌های شیرین، طول عمر آن‌ها بسیار بالا‌تر از کشتی‌های آب‌های شور است. با‌این‌وجود استفاده از این کشتی‌ها برای سراسر دنیا کاربردی ندارد. برای مثال، اگر قصد واردات از ترکیه به ایران نمی‌توانید از کشتی‌های فله‌بر لیکرز استفاده کنید.
انواع کشتی فله‌بر اساس اندازه
انواع کشتی فله‌بر براساس مسیر تردد و کاربرد به چند نوع تقسیم می‌شوند. برای مثال، کشتی‌های فله‌بر پاناماکس مخصوص عبور از کانال پاناما هستند. سایر کشتی‌های براساس اندازه با نام‌های گفته شده در لیست زیر شناخته می‌شوند:
● کشتی هندی سایز: بارگیری تا 35 هزار تن
● هَندی مَکس: بارگیری تا 60 هزار تن
● پانا مکس: بارگیری تا 8000 تن
● کِیپ سایز: بارگیری تا 400 هزار تن و با ابعاد مناسب برای عبور از کانال پاناما
● غول پیکر: بارگیری تا 400 هزار تن و ابعاد بسیار بزرگ که امکان پهلو گرفتن در همه بنادر را ندارد.
انتخاب کشتی فله بر مناسب باید با‌توجه‌به حجم بار و نوع آن انجام شود. برخی از افراد که قصد صادرات یا واردات مایعات را دارند، باید از کشتی‌های فله‌بری استفاده کنند که مخازن ایمن داشته باشند. از این‌رو پیشنهاد می‌کنیم برای انتخاب این کشتی‌ها با کارشناسان هانزا در ارتباط باشید.
انتخاب کشتی مناسب برای حمل کالا، نیازمند آگاه بودن از ویژگی‌های هر کشتی است. روش‌های حمل‌و‌نقل نیز به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که متناسب با نوع کالا و مقصد مورد‌نظر، انتخاب آن‌ها انجام می‌شود. برای مثال، کارگو و فریت بار دو روش برای حمل انواع کالا از طریق هوایی، زمینی و دریایی است. برای آگاهی بیشتری در‌مورد کارگو و تفاوت آن با فریت بار پیشنهاد می‌شود مقاله «کارگو چیست» را مطالعه کنید.
نوع بارگیری و ظرفیت کشتی های فله‌بر
نوع بارگیری و ظرفیت کشتی فله‌بر بستگی به ابعاد و تکنولوژی آن دارد. معموله تخلیه و بارگیری محموله‌ها روی این کشتی‌ها بسیار پیچیده و زمان‌بر است. تعداد افراد خدمه کشتی‌های فله‌بر براساس سایز آن ممکن است از 3 نفر تا 30 نفر نیز باشد. همچنین بر اساس نوع کالا بارگیری روی کشتی نیز متفاوت است. برای مثال، محموله‌های شیمیایی و مایع باید حتما مطابق با قوانین کشتیرانی بارگیری شود. در‌غیر‌این‌صورت خطرآفرین خواهد شد.
اجاره کشتی فله‌بر برای جابه‌جایی انواع کالا به سراسر دنیا
در این مقاله به‌طورکامل سوال «کشتی فله‌بر چیست» را پاسخ دادیم. برای استفاده از کشتی‌های فله‌بر باید با یک شرکت حمل و نقل بین‌المللی قرارداد نوشته شود. در این قرارداد، نوع کالا، زمان آماده شدن کالا (Lay Can) و مدت زمان مورد نیاز برای بارگیری و تخلیه کالا (Lay Time)، مشخصات تحویل‌دهنده و مشخصات دقیق گیرنده، نوع تحویل و و همچنین ترم حمل مثل Freein /Free Out یا Fullliner بار ذکر شود. سپس کارشناسان حمل‌و‌نقل با‌توجه‌به قوانین کشتیرانی، مناسب‌ترین نوع کشتی را پیشنهاد خواهند داد. برای استفاده از خدمات حمل‌و‌نقل دریایی باید به مجوز‌ها و سابقه شرکت حمل‌و‌نقل توجه شود؛ در‌غیر این صورت متحمل خسارت ناشی از ناکارآمدی شرکت ارائه‌دهنده خدمات خواهید شد.
