استاندارد اجباری چیست؟ بررسی شرایط اخذ نشان استاندارد

هدف از استاندارد اجباری واردات و صادرات چیست؟

هدف از اجرای قانون استاندارد اجباری در‌واقع اولویت قرار دادن حقوق مصرف‌کنندگان است. با وجود نشان استاندارد اجباری، کالاها و محصولات بی‌کیفیت و نامرغوب به کشور وارد نمی‌شوند و در چرخه اقتصاد قرار نمی‌گیرند. البته این نشان باید برای صادرات برخی از کالاها مانند زعفران یا عسل نیز دریافت شود. برای مثال، اگر قصد صادرات زعفران توسط یک شرکت حمل و نقل هوایی را داشته باشید، باید محصول صادراتی خود را مورد آزمایش استاندارد قرار دهید و بعد آن را ارسال کنید.

آشنایی با انواع استاندارد؛ از استاندارد ملی تا بین‌المللی

اکنون که متوجه شدید استاندارد اجباری چیست، بهتر است با انواع استاندارد نیز آشنا شوید. به‌طور‌کلی انواع این نشان عبارت‌اند از:
•  استاندارد ملی: هر کشور برای بررسی سلامت و کیفیت محصولات، استاندارد مخصوص به خود را دارد. در ایران، سازمان ملی استاندارد این وظیفه را برعهده گرفته است.
• استاندارد منطقه‌ای: استاندارد منطقه‌ای با هدف گسترش روابط تجاری میان کشورهای یک منطقه شکل گرفته است. برای مثال، می‌توان به استاندارد اتحادیه اروپا اشاره کرد که با نشان CE نمایش داده می‌شود.
• استاندارد بین‌المللی: این نوع از استاندارد را همه کشورهای جهان قبول دارند. برای مثال، ایزو (ISO) معتبرترین سازمان ارائه‌کننده استاندارد بین‌المللی محصولات در جهان است.
به‌طور‌کلی، با دریافت نشان استاندارد در مواردی مانند واردات ماشین آلات صنعتی، مواد غذایی یا موارد دیگر، از سلامت کالاهای مورد‌نظر مطمئن خواهید شد. در ادامه با دو گواهینامه مهم دیگر در تجارت بین‌الملل نیز آشنا می‌شوید.

گواهینامه بازرسی (COI) چیست و چه کاربردی دارد؟

گواهینامه بازرسی (Certification of Inspection) برای اطمینان از کیفیت و سلامت محصولات خریداری شده، لازم و ضروری است. این گواهینامه، مشخصات ذکر‌شده توسط فروشنده را با اصل محصول دریافتی تطبیق می‌دهد تا از کیفیت کالا اطمینان حاصل شود. برای مثال، وقتی از یک کشور خارجی محصولی را می‌خرید، برای اطلاع از کیفیت کالا و رعایت تعهدات فروشنده باید به شرکت‌های بازرسی محصول، درخواست بررسی کیفیت آن را ارائه کنید.

گواهینامه انطباق (COC) چیست و چه کاربردی دارد؟

گواهینامه انطباق (Certification of Conformity) نشان می‌دهد که کالاهای خریداری شده با استانداردهای یک کشور مطابقت دارند یا خیر. ارائه این سند مهم و کاربردی معمولا در زمان ترخیص کالا از گمرک لازم و ضروری است. برای مثال، شرکتی که توسط حمل و نقل بین المللی به ژاپن قطعات هواپیما را وارد می‌کند، برای بررسی سالم بودن این قطعات باید درخواست گواهی COC را ارائه کند و آن را به گمرک ارائه دهد.

مدارک لازم برای اخذ مدرک استاندارد اجباری صادرات و واردات

اکنون که متوجه شدیم استاندارد اجباری چیست، بهتر است با مدارک لازم برای اخذ این مدرک مهم نیز آشنا شویم. به‌طور‌کلی، این مدارک عبارت‌اند از:
•  فرم درخواست
•  مدارک شخصی مدیرعامل
•  کپی برابر اصل آگهی ثبت و روزنامه رسمی واحد تولیدی
•  آگهی تغییرات مجموعه
•  کپی برابر با اصل پروانه کسب و فعالیت
•  فرم ثبت علائم تجاری
•  کپی برابر با اصل آگهی ثبت برند در روزنامه رسمی
•  پرسشنامه اطلاعات فنی محصول
•  اطلاعات آزمایشگاه واحد تولیدی
•  گواهی تایید صلاحیت مسئول کنترل یا مدیر
•  پرداخت کارمزد خدماتی و فیش پرداختی
دریافت استاندارد اجباری ممکن است ترخیص کالا از گمرک را با تاخیر مواجه کند. برای مثال، اگر قصد صادرات یا واردات از سریلانکا توسط حمل و نقل بین المللی به سریلانکا را دارید، پیشنهاد می‌کنیم که این مدارک را از قبل آماده کنید تا فرآیند ترخیص محموله از گمرک با سرعت بیشتری انجام شود.

نحوه اخذ نشان استاندارد برای محصولات چگونه است؟ 

پس از آماده‌سازی مدارک مذکور و اطمینان از صحت آن‌ها، برای دریافت استاندارد باید به سامانه isom.inso.gov.ir/standard/mainpage.php وارد شوید. پس از ثبت‌نام در این سایت و بارگذاری مدارک مربوطه، باید مراحل دریافت نشان استاندارد را تا انتها طی کنید. البته دریافت استاندارد کاری نسبتا پیچیده است و باید توسط افراد متخصص انجام شود. به همین دلیل، پیشنهاد می‌کنیم که حتما از خدمات مشاوره شرکت‌های بازرگانی در این زمینه راهنمایی بگیرید. همچنین، برای ارسال کالاهای خود به سراسر جهان مانند حمل و نقل بین المللی به آلمان، فرانسه، کشورهای آسیایی و سایر مناطق دنیا می‌توانید از خدمات شرکت‌های فورواردری استفاده کنید.