ترم DAP در اینکوترمز در حمل و نقل بین‌المللی

مزایا و معایب ترم DAP

ترم DAP مزایا و معایب خاص خود را دارد که باید در تصمیم‌گیری برای انتخاب این اصطلاح در قراردادهای بین‌المللی مدنظر قرار گیرد.

مزایا

• ساده‌سازی فرآیند تحویل: یکی از مزایای اصلی ترم DAP این است که فروشنده مسئولیت کامل حمل کالا تا مقصد را بر عهده دارد و خریدار نیازی به هماهنگی و مدیریت مراحل حمل ندارد. این امر برای خریداران کوچک که تجربه کافی در حمل و نقل بین‌المللی ندارند، بسیار مفید است.
• کنترل بر حمل و نقل: در DAP، فروشنده کنترل کامل بر حمل و نقل کالا را بر عهده دارد و می‌تواند مطمئن شود که کالاها به موقع و بدون مشکلات به مقصد می‌رسند. این امر می‌تواند اطمینان بیشتری به فروشنده دهد که فرآیند حمل و نقل به درستی انجام خواهد شد.
• تعیین دقیق محل تحویل: در ترم DAP، محل تحویل دقیقاً مشخص می‌شود و این امر می‌تواند از بروز اختلافات در مورد تحویل کالا جلوگیری کند.
  

معایب

• هزینه‌های بالای حمل و نقل: یکی از معایب اصلی DAP این است که فروشنده مسئول پرداخت تمامی هزینه‌های حمل و نقل است. این موضوع می‌تواند هزینه‌های فروشنده را به شدت افزایش دهد و به‌ویژه در مواقعی که فاصله بین مبدأ و مقصد زیاد است، به صرفه نباشد.
• پیچیدگی در فرآیند ترخیص گمرکی: هر چند فروشنده مسئولیت تحویل کالا تا مقصد را دارد، اما فرآیند ترخیص گمرکی در مقصد بر عهده خریدار است. این موضوع ممکن است برای خریدارانی که با مقررات گمرکی کشور مقصد آشنا نیستند، مشکلاتی ایجاد کند.

مسئولیت‌ها و تعهدات طرفین در ترم DAP

در ترم DAP، مسئولیت‌ها به‌شکل دقیق و مشخص بین فروشنده و خریدار تقسیم شده است. در ادامه، به تفکیک مسئولیت‌های فروشنده و خریدار پرداخته‌ایم.

مسئولیت‌های فروشنده در ترم DAP

1. بسته‌بندی و آماده‌سازی کالا: فروشنده موظف است کالا را به نحو مناسبی بسته‌بندی کند تا در طول فرآیند حمل و نقل آسیبی به کالا وارد نشود. بسته‌بندی باید به گونه‌ای باشد که با استانداردهای حمل و نقل بین‌المللی مطابقت داشته و کالاها در شرایط مطلوب به مقصد برسند.
2. بارگیری و حمل کالا: یکی از مهم‌ترین وظایف فروشنده در DAP، ترتیب دادن حمل کالا است. فروشنده مسئولیت دارد که کالا را از محل خود به محل تعیین شده توسط خریدار منتقل کند. این شامل ترتیب دادن تمامی مراحل حمل و نقل اعم از دریایی، زمینی یا حمل بار هوایی می‌شود. انتخاب شرکت حمل و نقل و نوع وسیله نقلیه نیز به عهده فروشنده است.
3. پرداخت هزینه‌های حمل و نقل: فروشنده موظف به پرداخت تمامی هزینه‌های مرتبط با حمل و نقل کالا تا محل تحویل است. این شامل هزینه‌های حمل داخلی، حمل بین‌المللی و هرگونه هزینه‌های مرتبط با ترخیص کالا در کشور مبدأ می‌شود.
4. تحویل کالا در محل تعیین شده: فروشنده مسئولیت دارد که کالا را به محل تعیین شده توسط خریدار تحویل دهد. این محل می‌تواند انبار خریدار، بندر مقصد یا هر مکان دیگری باشد که طرفین توافق کرده‌اند.
5. تحمل خطرات مرتبط با حمل کالا: تا زمانی که کالا به محل تحویل نرسیده، تمامی خطرات مربوط به آسیب دیدگی یا گم شدن کالا بر عهده فروشنده است. این شامل تمامی مراحل حمل و نقل از مبدأ تا مقصد می‌شود.

مسئولیت‌های خریدار در ترم DAP

1. ترخیص کالا در مقصد: پس از رسیدن کالا به مقصد، خریدار موظف است فرآیند ترخیص کالا را انجام دهد. 
2. پرداخت هزینه‌های گمرکی و مالیاتی: تمامی هزینه‌های گمرکی و مالیات‌های واردات کالا بر عهده خریدار است. خریدار باید این هزینه‌ها را پرداخت کند تا بتواند کالا را از گمرک آزاد کند و آن را به انبار خود منتقل کند.
3. تحویل‌گیری و تخلیه کالا: پس از رسیدن کالا به محل تحویل، خریدار موظف است ترتیب تخلیه کالا را بدهد. در DAP، فروشنده الزام به تخلیه کالا ندارد و این فرآیند باید توسط خریدار مدیریت شود.
4. تحمل خطرات پس از تحویل کالا: پس از اینکه کالا به محل تحویل رسید، تمامی خطرات و مسئولیت‌های مرتبط با کالا به خریدار منتقل می‌شود. اگر کالا پس از تحویل دچار آسیب یا از بین رفتن شود، مسئولیت آن بر عهده خریدار است.

مقایسه ترم DAP با سایر ترم‌های اینکوترمز‌ در حمل و نقل بین‌المللی

ترم DAP شباهت‌ها و تفاوت‌هایی با سایر ترم‌ها دارد که در ادامه به بررسی برخی از مهم‌ترین تفاوت‌ها می‌پردازیم.

• تفاوت DAP با (Free Carrier (FCA: در FCA، فروشنده تنها مسئول تحویل کالا به شرکت حمل و نقل تعیین شده توسط خریدار است و پس از آن تمامی مسئولیت‌ها به خریدار منتقل می‌شود. اما در DAP، فروشنده مسئول تحویل کالا در مقصد نهایی است و تا زمان تحویل کالا به خریدار، مسئولیت حمل و نقل و هزینه‌های مربوطه را بر عهده دارد.
• تفاوت DAP با DDP) Delivered Duty Paid): در DDP، فروشنده مسئول تمامی هزینه‌ها و مراحل از جمله هزینه‌های گمرکی و مالیات‌های واردات است، در حالی که در DAP، فروشنده تنها مسئول هزینه‌های حمل و نقل تا مقصد است و هزینه‌های گمرکی بر عهده خریدار است.
• تفاوت DAP با EXW) Ex Works): در EXW، فروشنده کالا را در محل خود به خریدار تحویل می‌دهد و تمامی مسئولیت‌ها و هزینه‌های حمل و نقل بر عهده خریدار است. این در حالی است که در DAP، فروشنده تمامی مراحل حمل و نقل تا محل تحویل را مدیریت می‌کند.
• مقایسه DAP با ترم FOB) Free on Board): در ترم FOB (تحویل بر روی کشتی)، مسئولیت فروشنده تا زمانی است که کالا بر روی عرشه کشتی در بندر مبدأ قرار گیرد. از آن نقطه به بعد، ریسک‌ها و هزینه‌ها بر عهده خریدار است. در حالی که در DAP، فروشنده مسئولیت حمل کالا تا محل نهایی را به عهده دارد. این تفاوت باعث می‌شود که DAP برای خریداران کمتر پیچیده باشد، زیرا خریدار نیاز کمتری به هماهنگی‌های پیچیده در حمل‌ونقل دارد.
• مقایسه DAP با ترم CIF) Cost, Insurance, and Freight): در ترم CIF (هزینه، بیمه و کرایه)، فروشنده موظف است کالا را تا بندر مقصد تحویل دهد و هزینه‌های بیمه و حمل‌ونقل را پرداخت کند. با این حال، در ترم DAP، فروشنده تا محل نهایی تعیین‌شده توسط خریدار مسئولیت دارد و خریدار تنها هزینه‌های گمرک و مالیات را در مقصد می‌پردازد. این تفاوت کلیدی باعث می‌شود که DAP برای حمل‌ونقل‌هایی که به دقت بیشتری نیاز دارند، گزینه‌ای مناسب‌تر باشد.

بیشتر بخوانید: حمل و نقل ترکیبی