دانشنامه ترابری

پرکاربردترین اصطلاحات حمل کانتینری

حمل کانتینری به یکی از اجزای مهم حمل و نقل دریایی تبدیل شده است که در تجارت بین المللی و توزیع کالا نقش اساسی دارد. این روش به شرکت ها کمک می کند تا کالاهای خود را به صورت سریع تر، مطمئن تر و با هزینه کمتر به بازارهای مختلف جهان انتقال دهند. آشنایی با اصطلاحات حمل کانتینری برای هر فرد فعال در این حوزه بسیار حیاتی است. آیا تا به حال با اصطلاحاتی مانند FCL و LCL مواجه شده اید و ندانسته اید که دقیقاً به چه معنا هستند؟ یا مثلاً تفاوت بین انواع کانتینرها را نمی دانید؟ در این مقاله، ما شما را با پرکاربردترین اصطلاحات حمل کانتینری آشنا خواهیم کرد تا در تجارت بین الملل تسلط بیشتری داشته باشید.
اصطلاحات حمل کانتینری

اهمیت آشنایی با اصطلاحات حمل کانتینری در تجارت بین‌الملل

در تجارت بین‌الملل، به‌ویژه در حمل و نقل دریایی، استفاده صحیح از اصطلاحات و مفاهیم خاص می‌تواند به جلوگیری از مشکلات و سوء تفاهم‌ها کمک کند. این اصطلاحات، زبان مشترکی بین حمل‌کنندگان، صادرکنندگان، واردکنندگان و سایر فعالان این حوزه فراهم می‌آورد. آگاهی از اصطلاحات حمل کانتینری می‌تواند در مذاکرات تجاری، مدیریت هزینه‌ها و همچنین روندهای قانونی مرتبط بسیار مؤثر باشد.
تنوع انواع کانتینرها در حمل کانتینری، امکان حمل انواع کالا را فراهم می‌آورد. در ادامه با انواع پرکاربرد آن‌ها آشنا می‌شویم:

انواع کانتینرها در حمل کانتینری

  1. کانتینر معمولی (Dry Container یا General Purpose Container)
    این کانتینرها پرکاربردترین نوع کانتینر هستند و برای حمل کالاهای خشک و معمولی که نیاز به شرایط خاصی ندارند، استفاده می‌شوند. انواع استاندارد این کانتینرها در دو اندازه ۲۰ فوت (TEU) و ۴۰ فوت (FEU) عرضه می‌شوند.
  2. کانتینر یخچالی (Refrigerated Container یا Reefer Container)
    کانتینرهای یخچالی دارای سیستم سرمایشی داخلی هستند و برای حمل کالاهای فاسد شدنی مانند محصولات غذایی، دارویی و مواد شیمیایی استفاده می‌شوند. این کانتینرها به کنترل دقیق دما نیاز دارند و می‌توانند دمای بین -25 تا 25 درجه سانتی‌گراد را حفظ کنند​.
  3. کانتینر رو باز (Open Top Container)
    این نوع کانتینر فاقد سقف ثابت است و به جای آن دارای پوشش قوی و قابل جدا شدن از جنس برزنت یا پلاستیک است. برای حمل کالاهایی که بارگیری از بالا انجام می‌شود یا نیاز به فضایی باز دارند (مانند ماشین‌آلات و تجهیزات سنگین) مناسب است.
  4. کانتینر تخت (Flat Rack Container)
    این کانتینرها دارای دو طرف باز و دیواره‌های کوتاه هستند و برای بارهای حجیم و سنگین که به ابعاد خاصی نیاز دارند، مانند خودرو، ماشین‌آلات صنعتی و تجهیزات ساختمانی به کار می‌روند. Flat Rack ها نیز به شکل ۲۰ و ۴۰ فوت تولید می‌شوند.
  5. کانتینر مخزن‌دار (Tank Container)
    کانتینرهای مخزن‌دار برای حمل مایعات و گازها استفاده می‌شوند و دارای مخزن فلزی هستند که با چارچوبی احاطه شده تا از ثبات و ایمنی بار در حین حمل‌ونقل اطمینان حاصل شود. این نوع کانتینرها معمولاً برای مواد شیمیایی، مواد غذایی مایع و روغن‌ها کاربرد دارند​.
  6. کانتینر با تهویه (Ventilated Container)
    این کانتینرها دارای سیستم تهویه هستند و برای کالاهایی مانند قهوه، کاکائو و برخی محصولات کشاورزی که نیاز به تهویه طبیعی برای جلوگیری از رطوبت دارند، استفاده می‌شوند.
  7. کانتینر عایق‌بندی‌شده (Insulated or Thermal Container)
    کانتینرهای عایق‌بندی‌شده طراحی شده‌اند تا دمای داخلی را در حد معینی حفظ کنند. برای حمل کالاهایی که به دمای خاصی نیاز دارند، اما نیازی به سرمایش یا گرمایش فعال ندارند، مانند برخی داروها و محصولات غذایی خاص، به کار می‌روند.
  8. کانتینر پلتفرم (Platform Container)
    این نوع کانتینرها بدون دیواره و سقف هستند و تنها شامل یک سکوی صاف می‌شوند. برای حمل کالاهای سنگین و حجیم که به فضای بیشتری نیاز دارند، مانند ماشین‌آلات بزرگ و تجهیزات صنعتی، مناسب است.
  9. کانتینر با دیواره‌های جانبی باز (Open-Side Container)
    این نوع کانتینر دارای دیواره‌های جانبی باز است که امکان بارگیری از کناره‌ها را فراهم می‌کند. این نوع کانتینر برای کالاهایی که نیاز به دسترسی سریع و آسان دارند، مانند قطعات صنعتی بزرگ، مناسب است.
حمل و نقل دریایی

اصطلاحات روش‌های حمل کانتینری

صاحبان کالا برای انتخاب بهترین روش حمل، باید با اصطلاحات مهمی مانند FCL و LCL آشنا باشند. این اصطلاحات مربوط به نحوه استفاده از فضای کانتینر در حمل و نقل دریایی و زمینی هستند:

  • FCL) Full Container Load): این اصطلاح به حالتی اشاره دارد که یک کانتینر کامل توسط یک صاحب کالا بارگیری می‌شود. FCL مناسب کالاهایی است که حجم و مقدار زیادی دارند و نیاز به اختصاص کل فضای کانتینر در حمل کانتینری دارند.
  • LCL) Less than Container Load): این روش به اشتراک‌گذاری فضای کانتینر توسط چند صاحب کالا اشاره دارد. برای کالاهایی با حجم کم و هزینه کمتر، LCL مناسب است؛ اما زمان حمل ممکن است طولانی‌تر باشد.

اصطلاحات مرتبط با هزینه‌های حمل کانتینری

حمل کانتینری شامل هزینه‌ها و عوارضی است که صاحبان کالا باید با آن‌ها آشنا باشند:

  • DEMURRAGE: هزینه‌ای که به دلیل تأخیر در تخلیه کانتینر و ماندن طولانی‌تر از زمان تعیین‌شده در بندر یا گمرک اعمال می‌شود. این هزینه‌ها به‌ویژه در حمل و نقل دریایی بسیار رایج هستند.
  • DETENTION: هزینه‌ای که به دلیل تأخیر در بازگشت کانتینر خالی به شرکت حمل کانتینر پس از تحویل بار به گیرنده دریافت می‌شود.
  • THC) Terminal Handling Charge): هزینه‌های مربوط به بارگیری، تخلیه و جابه‌جایی کانتینر در ترمینال‌ها که به طور جداگانه از هزینه حمل کانتینر دریایی و زمینی دریافت می‌شود.

اصطلاحات رایج در خصوص اسناد حمل کانتینری

مدیریت اسناد حمل یکی از مهم‌ترین بخش‌های حمل کانتینری است در ادامه به بررسی برخی از این اسناد می‌پردازیم:

  • Bill of Lading) B/L): سندی که به عنوان رسید محموله و قرارداد حمل عمل می‌کند و مالکیت کالا را تأیید می‌کند. این سند در سه نوع اصلی موجود است:
    1- Straight Bill of Lading: سندی که کالا را تنها به گیرنده مشخص‌شده منتقل می‌کند و نمی‌توان آن را به فرد دیگری واگذار کرد.
    2- Order Bill of Lading: سندی قابل واگذاری است که مالکیت کالا را به گیرنده یا نماینده او منتقل می‌کند و قابل معامله است.
    3- Bearer Bill of Lading: سندی که با ارائه آن، شخص حمل‌کننده می‌تواند کالا را به هر فردی تحویل دهد که حامل سند است.
  • Packing List: فهرستی از جزئیات بسته‌بندی و محتویات هر کانتینر، شامل وزن، حجم، تعداد و توضیحات دقیق کالاها. این فهرست به صاحب کالا و گمرک کمک می‌کند تا محموله‌ها را بازرسی و تأیید کنند.
  • Certificate of Origin) CO): گواهی مبدأ کالا که نشان می‌دهد کالا در کدام کشور تولید شده است. این سند برای محاسبه تعرفه‌های گمرکی و رعایت مقررات وارداتی به کار می‌رود و به مقامات گمرکی کمک می‌کند کالا را به درستی دسته‌بندی کنند.
  • Commercial Invoice: فاکتور تجاری است که ارزش محموله، شرایط پرداخت، اطلاعات فروشنده و خریدار و شرایط حمل را مشخص می‌کند. این سند معمولاً توسط فروشنده صادر می‌شود و برای ترخیص کالا در گمرک مورد استفاده قرار می‌گیرد.
  • Proforma Invoice: یک فاکتور اولیه است که اطلاعاتی تقریبی درباره محموله، قیمت، شرایط و مشخصات کالا را نشان می‌دهد. این فاکتور برای آغاز فرآیند خرید و مذاکره بین فروشنده و خریدار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
  • Shipper's Letter of Instruction) SLI): نامه‌ای که توسط فرستنده کالا به شرکت حمل‌ونقل ارائه می‌شود و شامل دستورات و مشخصات مربوط به نحوه حمل، نوع خدمات و نیازهای ویژه محموله است.
  • Insurance Certificate: سندی که تأیید می‌کند محموله تحت پوشش بیمه قرار دارد و به صاحب کالا اجازه می‌دهد در صورت بروز حادثه یا خسارت، برای جبران خسارت اقدام کند.
  • Dock Receipt: رسیدی که توسط ترمینال یا بندر برای تأیید تحویل کالا به کشتی صادر می‌شود. این رسید مشخص می‌کند که کالا در انبار بندر یا کشتی بارگیری شده است و آماده حمل است.
  • Delivery Order) D/O): سندی که به گیرنده یا نماینده وی اجازه می‌دهد کالا را از گمرک یا انبار تحویل بگیرد. این سند معمولاً توسط شرکت حمل‌ونقل یا فورواردر پس از پرداخت هزینه‌ها و تسویه حساب صادر می‌شود.
  • Freight Bill: فاکتور حمل‌ونقل که شامل هزینه‌های مربوط به حمل کالا است و توسط شرکت حمل‌ونقل به صاحب کالا یا گیرنده ارسال می‌شود.
  • Waybill: سندی مشابه بارنامه (B/L) اما غیر قابل واگذاری، که نشان‌دهنده مالکیت کالا نیست و فقط به عنوان رسید حمل عمل می‌کند. این سند برای تسهیل حمل و نقل کالا در کشورهای مختلف استفاده می‌شود.
  • Letter of Credit) L/C): اعتبار اسنادی که توسط بانک صادر می‌شود و تضمین می‌کند که هزینه کالاها پس از ارائه اسناد مربوط به فروشنده پرداخت می‌شود. این سند از سوی خریدار به بانک ارائه می‌شود و تضمین پرداخت را برای فروشنده فراهم می‌کند.
  • House Bill of Lading) HBL): نوعی بارنامه که توسط فورواردر صادر می‌شود و جزئیات محموله‌ای که توسط وی حمل شده را نشان می‌دهد. این سند برای مشتریانی که نیاز به خدمات سفارشی دارند، مفید است.
  • Master Bill of Lading) MBL): بارنامه اصلی که توسط شرکت حمل‌ونقل اصلی صادر می‌شود و کلیه اطلاعات مربوط به حمل را شامل می‌شود. این سند اغلب در ترکیب با HBL استفاده می‌شود تا هماهنگی بین شرکت‌های حمل و فورواردرها انجام شود.
  • Arrival Notice: اطلاعیه‌ای که توسط شرکت حمل‌ونقل به گیرنده ارسال می‌شود و زمان ورود محموله به بندر مقصد را اطلاع می‌دهد. این سند به گیرنده اجازه می‌دهد که برای دریافت و ترخیص کالا برنامه‌ریزی کند.
  • Transshipment Manifest: فهرستی که اطلاعات مربوط به انتقال کانتینرها بین کشتی‌ها یا وسایل نقلیه مختلف را مشخص می‌کند. این سند برای کنترل و هماهنگی محموله‌هایی که نیاز به تغییر مسیر دارند، استفاده می‌شود.
حمل کانتینر

اصطلاحات ردیابی و پیگیری کانتینر

در حمل و نقل دریایی و بین‌المللی، پیگیری دقیق وضعیت و موقعیت کانتینرها به صاحبان کالا کمک می‌کند تا از زمان دقیق تحویل بار و احتمال بروز تأخیر مطلع شوند. برخی از اصطلاحات مهم در این زمینه عبارتند از:

  • ETA) Estimated Time of Arrival): زمان تخمینی ورود کشتی یا کانتینر به بندر مقصد. این زمان به صاحبان کالا کمک می‌کند تا برنامه‌ریزی مناسبی برای دریافت کالا داشته باشند.
  • ETD) Estimated Time of Departure): زمان تخمینی خروج کشتی یا کانتینر از بندر مبدأ. این زمان به صاحبان کالا کمک می‌کند تا از شروع حرکت محموله آگاهی داشته باشند و در صورت بروز تأخیر، به‌موقع اطلاع یابند.
  • ATD) Actual Time of Departure): زمان واقعی خروج کشتی یا کانتینر از بندر مبدأ. این زمان نشان‌دهنده زمانی است که محموله واقعاً بندر مبدأ را ترک کرده و وارد مسیر حمل شده است.
  • ATA) Actual Time of Arrival): زمان واقعی ورود کشتی یا کانتینر به بندر مقصد. این زمان مشخص می‌کند که محموله واقعاً در بندر مقصد رسیده است و می‌تواند در تخمین زمان تحویل به گیرنده کمک کند.
  • POD) Port of Discharge): بندری که در آن بار تخلیه می‌شود و برای رسیدن به مقصد نهایی آماده می‌گردد. این اطلاعات به صاحبان کالا امکان می‌دهد تا نقطه پایانی حمل دریایی را به‌درستی ردیابی کنند.
  • POL) Port of Loading): بندری که در آن بارگیری کانتینر انجام می‌شود. اطلاعات POL به صاحبان کالا کمک می‌کند از نقطه شروع حمل و نقل دریایی محموله خود مطلع باشند.
  • Tracking Number: شماره‌ای یکتا که به هر محموله اختصاص داده می‌شود تا صاحبان کالا بتوانند وضعیت محموله را از مبدأ تا مقصد پیگیری کنند. شماره پیگیری معمولاً از طریق وب‌سایت‌های شرکت‌های حمل و نقل یا سیستم‌های ردیابی قابل مشاهده است.
  • Vessel Tracking: فرآیند ردیابی موقعیت کشتی حمل‌کننده کانتینرها. از طریق این سیستم، صاحبان کالا می‌توانند در هر لحظه از موقعیت جغرافیایی کشتی حامل محموله مطلع شوند.
  • Cargo Tracking: نوعی ردیابی که وضعیت کانتینر و موقعیت دقیق آن را در مراحل مختلف حمل‌ونقل نشان می‌دهد. این اطلاعات اغلب به‌صورت برخط (آنلاین) و از طریق سامانه‌های شرکت حمل‌ونقل در دسترس است.
  • Gate In: لحظه‌ای که کانتینر وارد ترمینال حمل می‌شود. این اصطلاح در سیستم‌های ردیابی نشان می‌دهد که کانتینر وارد مسیر حمل شده و در انتظار بارگیری است.
  • Gate Out: لحظه‌ای که کانتینر ترمینال یا بندر را ترک می‌کند. این اصطلاح بیانگر این است که کانتینر از محل ذخیره‌سازی خارج شده و در مسیر تحویل به گیرنده قرار دارد.
  • On-Hold Status: وضعیتی که در آن کانتینر به دلایلی مانند بررسی‌های گمرکی، تأخیر در پرداخت‌ها یا مشکلات فنی موقتاً متوقف شده است. در این حالت، وضعیت "توقف" در سیستم‌های ردیابی نمایش داده می‌شود.
  • Transshipment: فرآیندی که در آن کانتینر از یک کشتی به کشتی دیگر منتقل می‌شود تا به مقصد نهایی برسد. اطلاعات مربوط به ترانشیپمنت به صاحبان کالا کمک می‌کند تا در صورت تغییر کشتی یا مسیر، از وضعیت محموله خود مطلع باشند.

 

نتیجه‌گیری
درک اصطلاحات مختلف حمل کانتینری به شرکت‌ها کمک می‌کند تا با بهینه‌سازی عملیات حمل و نقل، هزینه‌ها و زمان‌ها را کاهش داده و به افزایش بازدهی و کارایی دست یابند. این اصطلاحات برای هر فعال اقتصادی در حوزه حمل و نقل و تجارت بین‌المللی یک نیاز ضروری است. شرکت هنزا ناو دریا با سال‌ها تجربه در حوزه حمل‌ونقل بین‌المللی، به ارائه مشاوره‌های حرفه‌ای و راهکارهای دقیق در حمل‌ونقل هوایی، زمینی و دریایی می‌پردازد. هر پروژه و درخواست با توجه به شرایط خاص عملیاتی، نیازهای محموله، و وضعیت بازار به دقت بررسی می‌شود. هدف ما این است که با تکیه بر تخصص تیم و تحلیل‌های دقیق، راهکارهایی را که بیشترین انطباق با نیازهای شما دارد، پیشنهاد دهیم. در هنزا ناو دریا، هر خدمت حمل‌ونقل، چه در زمینه حمل کانتینری و چه در سایر خدمات، بر اساس مجموعه‌ای از عوامل کلیدی و بررسی‌های کامل ارائه می‌شود. این فرآیند به ما این امکان را می‌دهد تا همواره خدماتی کارآمد و متناسب با شرایط موجود به شما پیشنهاد کنیم. مشتریان ما می‌توانند با اطمینان خاطر، از مشاوره و تجربه ما برای پیدا کردن بهترین راهکارها بهره‌مند شوند، چرا که تمرکز ما بر روی تحلیل دقیق و ارائه راه‌حل‌های عملی است. بنابراین با توجه به نوسانات در نحوه ارائه خدمات در بازار، جهت اطمینان از دریافت سرویس مورد نظر از این مجموعه، از شما دعوت می‌کنیم با تیم ما در ارتباط باشید تا شرایط دقیق بررسی و راه‌حل‌های مناسب پیشنهاد شود.